14 Điều răn của ai?

Cư sĩ áo lam hỏi cư sĩ áo trắng:

_ Này ông, đi đâu tôi cũng thấy người ta đua nhau khoe “14 Điều răn của Phật” do Ht KCT giới thiệu. Những điều răn ấy trong Kinh nào vậy?

_ Sao ông không hỏi những người tin và phổ biến những câu ấy, lại hỏi tôi?

_ Vì ông đọc tụng và nhớ nhiều Kinh điển.

Cư sĩ áo trắng chắp tay trước ngực:

_ Mô Phật, tôi không dám nghĩ như ông nói. Tôi chỉ dám chắc một điều “14 Điều răn” ấy không có trong kinh tạng Nguyên thủy Nikāya. Nghe nói nó có xuất xứ từ Trung Quốc. HT KCT qua thăm TQ, được người ta tặng, và HT chỉ dịch lại thôi.

_ Thảo nào, tôi mới đọc vài câu đã thấy ngớ ngẩn thế nào ấy!

_ Xin nêu điển hình!

_ Ví dụ như câu thứ nhất “Kẻ thù lớn nhất của đời người là chính mình”

Cư sĩ áo trắng lắc đầu:

_ Đúng là kiểu nói một chiều ngớ ngẩn. Mình chỉ là kẻ thù của chính mình khi mình muốn hướng thiện nhưng bản năng thân, khẩu, ý lại cứ hướng theo chiều bất thiện. Ngược lại mình là bạn lớn nhất của chính mình, khi mình muốn hướng thiện và thân, miệng, ý của mình cũng hướng theo chiều thiện lành.

_ Rõ ràng câu nói ấy đã chứng tỏ người nghĩ ra nó luôn thù hận với chính mình vì những tâm ý còn đầy bản năng bất thiện của mình.

_ Ông nói hơi bị đúng. Những ai tin câu ấy cũng thù hận chính mình như vậy nên mới chấp nhận nó! Còn câu thứ hai thế nào?

_ “Ngu dốt lớn nhất của đời người là dối trá”

Cư sĩ áo trắng thở phì:

_ Đó là một trong những câu nói ngớ ngẩn nhất mà tôi từng được nghe. Đúng lý ra câu ấy phải nói đầy đủ là “ngu dốt lớn nhất của đời người là dối trá lời Phật nói”.

Cư sĩ áo lam trợn mắt:

_ Ông phải chứng minh, nếu không tui kiện đó.

_ Chứ gì nữa. Này nhé, tôi hỏi ông, giả dụ có một bọn cướp tàn ác đến đây, chúng hỏi ông đường đến ngôi làng bên cạnh để tiêu diệt tất cả dân lành tại đó. Thay vì ông có thể nói cách nào đó, thậm chí nói trớ là đang có quân binh phục kích trong làng, rồi sau đó ông tìm cách thông báo cho dân chúng được biết để cứu họ và cứu cả bọn cướp không gây nghiệp dữ. Đằng này ông lại thật thà khai báo khiến tất cả dân lành bị giết, còn bọn cướp thì gây nghiệp ác. Tôi hỏi ông, sự thật thà ở đây có ngu ngốc không?

Cư sĩ áo lam gật gù, tiếp lời:

_ Không những ngu ngốc mà còn ngớ ngẩn đến độ tàn nhẫn. Thế nhưng mình nói thật cách nào đó nhưng vẫn cứu được người vẫn tốt hơn!

_ Đương nhiên rồi! Giới hạnh ở đâu là trí tuệ ở đó, trí tuệ ở đâu là giới hạnh ở đó. Ở đây chúng ta chỉ nêu các trường hợp để chứng minh câu nói một chiều “dối trá” kia không phải của Đức Phật, chứ không có ý khuyến khích mọi người nói dối.

_ Đồng ý! Vì Đức Phật đã dạy ngài La Hầu La không nên nói láo dù chỉ để vui đùa, vì kẻ nói láo không còn biết xấu hổ và sợ hãi không còn từ việc ác gì không dám làm.

Cư sĩ áo trắng phụ họa:

_ Đúng vậy. Người giữ giới hạnh là người có trí tuệ. Người có trí tuệ là người có giới hạnh. Người ác giới là người có ác tuệ. Người có ác tuệ là người có ác giới.

_ Chúng ta phải tự chế không nói dối, nhất là không nên tâm đắc điều gì đó rồi bịa ra Phật nói, tội chết! Một chiều cho rằng Bụt răn “ngu dốt lớn nhất là dối trá”, e rằng chính kẻ bịa ra câu ấy rồi gán cho Phật nói mới thật là ngu dốt và dối trá.

_ Cho nên tôi mới răn “ngu dốt lớn nhất của đời người là dối trá lời Phật nói”. Hồi Chiến tranh thế giới lần thứ hai, có một ông chủ đã cứu thoát hàng ngàn người khỏi nạn diệt chủng vì ông ta đã nói khác về chủng tộc của họ và che dấu cho họ. Sau đó ông ta còn làm giả giấy tờ để giúp họ vượt thoát khỏi vùng đất chết. Sau chiến tranh hàng ngàn gia đình được sống sót xem ông ta như vị cứu tinh và hàng năm đều làm lễ nhớ ơn.

Cư sĩ áo lam gật gù:

_ Tôi cũng biết chuyện ấy. Tôi còn nghe chuyện một phụ nữ sống nơi vắng vẻ. Tối hôm ấy chồng lại vắng nhà, bọn trộm cướp mò đến. Bà ta biết có kẻ rình rập bên ngoài liền giả bộ gọi điện thoại cho người nhà. Bả cố ý nói lớn tiếng cốt để bọn trộm cướp cũng nghe được.

_ Bả nói gì?

_ Bả bảo người nhà nếu có đến nhớ gọi bà ra mở cửa, đừng động vào cửa lớn, cửa sổ và các vật bằng sắt, chồng bà có gài điện, bị giật chết ráng chịu. Nói xong, bả hét lớn như bị điện giật!

_ Trời đất! Gài điện chi ác vậy!

_ Có gài điện đâu mà giật. Bả nói trớ ra như vậy để dọa bọn cướp. Nhờ vậy bọn cướp nghe được, chúng hoảng sợ bỏ chạy quăng lại cả dao kiếm. Hú hồn!

Cư sĩ áo trắng trầm giọng:

_ Trong trường hợp này, không ai nỡ bắt tội bả vì đã nói dối, và chẳng ai chửi bả là thứ ngu dốt lớn nhất. Nếu bả không “gài điện ảo” không chừng còn bị cướp của, hãm hiếp, giết người bịt miệng nữa đấy! Tất nhiên, nếu bả không nói dối mà vẫn cứu được mình vẫn tốt hơn.

_ Cho nên khi biết câu chuyện ấy và đọc “điều răn ngu dốt” kia, tôi thấy nghi ngờ ngay, chắc nó không phải của Phật.

_ Trong lịch sử, có một vị đại Công thần đã cho quân lính nấp đằng sau bức tượng Thần Hoàng và đọc bài “sấm truyền”. Về sau bản “sấm truyền” ấy trở thành bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc.

Cư sĩ áo lam phụ họa:

_ Còn một vị đại Công thần khác bí mật sai quân lính viết mật lên lá cây và loan truyền cả Trời Đất cũng ủng hộ dân tộc chống ngoại xâm, khiến tinh thần dân chúng hồ hởi, nhờ vậy đã giữ yên đất nước.

_ Hẳn nhiên, bên cạnh đó cũng có những kiểu dối trá hại mình, hại dân, hại nước. Chỉ có Chuyển Luân Thánh Vương mới làm được việc bản thân mình giữ nghiêm giới hạnh và khuyến khích mọi người cùng giữ nghiêm phạm hạnh để tạo yên vui cho đất nước.

_ Tôi cũng không ủng hộ dối trá vì đây là giới cấm thứ tư trong năm giới của người cư sĩ, nhất là, như ông nói, kiểu dối trá hại mình, hại người, hại xã hội.

Cư sĩ áo trắng lớn tiếng:

_ Hẳn, người nghĩ ra câu nói “ngu dốt” trong đời đã dối trá điều gì đó một cách ngu ngốc nên đã gây ra một hậu quả nghiêm trọng nào đó khiến về sau cứ phải day dứt ân hận mãi về sự ngu dốt của mình.

_ Có thể lắm! Kiểu nói dối khi đứng trước tòa, nói trắng thành đen, đen thành trắng để hại người lương thiện, bao che cho bọn xấu ác, nói dối kiểu này đã không ngu dốt mà còn ma mãnh và tàn nhẫn. Nói dối kiểu này là đáng tội, cần phải tránh, khi mạng chung còn phải đọa địa ngục nữa!

_ Còn tôi chắc chắn rằng những câu nói một chiều theo kiểu “ngu dốt lớn nhất” kia không phải là của Đức Phật, của Bậc Chánh Đẳng Chánh Giác. Vì, thứ nhất nó không có trong Kinh điển gốc. Thứ hai nó một chiều, thiển cận, chưa phản ánh đúng thực tế.

Cư sĩ áo lam hỏi bạn:

_  Vậy theo ông, ngu dốt lớn nhất trong đời là gì?

Cư sĩ áo trắng nghiêm giọng:

_ Theo tôi, ngu dốt lớn nhất không phải trong một đời mà là trong nhiều đời chính là vô minh.

_ Đồng ý! Còn ngu dốt lớn thứ hai là gì?

_ Là không biết phân biệt đúng sai, phải trái, thật giả, chánh tà, thắng liệt!

_ Lành thay! Tôi cũng đồng ý luôn!

Cư sĩ áo trắng chép miệng:

_ Mọi người không chịu căn cứ vào kinh điển gốc, không chịu suy tư cẩn thận, cứ tin bừa tín ẩu, nghe sao tin vậy nên tin ngay những câu nói vô lý, vô căn cứ là của Phật để rồi mang lấy tà kiến.

 Cư sĩ áo lam gật đầu tâm đắc:

_ Và đó cũng là ngu dốt lớn thứ ba. Lành thay! Ông đã có ba điều răn chí lý rồi đấy!

Cư Sĩ Áo Nâu