Ái mười khổ mười

Thiên nữ Kàtiyànì với ánh sáng chói lòa hiện đến hỏi người cháu đời thứ ba mươi của nữ cư sĩ Visàkhà:

_ Này cô, có ông thầy nói rằng bà mẹ mất người con duy nhất sẽ đỡ đau khổ hơn nếu bà có mười người con. Cô nghĩ thế nào?

Truyền nhân nữ cư sĩ Visàkhà tròn xoe mắt:

_ Chẳng lẽ chín người con kia sẽ bất tử, không bao giờ chết? Rõ ràng vị thầy ấy đã quên lời Phật dạy “Ái là nguyên nhân gây ra đau khổ”. Ái một thì khổ một, ái mười tất khổ mười! Hẳn ông thầy ấy không biết Đức Phật đã dạy trong kinh Phật Tự Thuyết cho bà cố cố tổ của tôi thế này: “Này Visàkhà, những ai có một trăm người thân yêu, những người ấy có trăm sự đau khổ! Những ai có chín mươi người thân yêu, những người ấy có chín mươi sự đau khổ! Những ai có tám mươi người thân yêu, những người ấy có tám mươi sự đau khổ! Những ai có bảy mươi.. có sáu mươi... có năm mươi... có bốn mươi... có ba mươi... có hai mươi... có mười.. có chín... có tám... có bảy... có sáu... có năm... có bốn... có ba... có hai... có một người thân yêu, những người ấy có một sự đau khổ. Những ai không có người thân yêu, những người ấy không có sự đau khổ. Ta nói rằng họ là người không có sầu, không có tham đắm, không có ưu não”(Ud 91).

_ Rõ ràng ông thầy đã không hiểu một trong những nguyên nhân của khổ đau.

_ Và cũng không biết phân biệt giữa ái kiết sử và tâm Từ Bi giải thoát!

Hữu Lý